مقدمه
کمبود پارکینگ یکی از مهم‌ترین مشکلات ساختمان‌های ایران است—
به‌خصوص در ساختمان‌های قدیمی، ملک‌های کوچک، و پروژه‌هایی که قصد اضافه کردن طبقه جدید دارند.
مشکل اصلی اینجاست:
پارکینگ با زور و تخریب افزایش نمی‌یابد؛
پارکینگ با طراحی دقیق افزایش می‌یابد.
در پلانوکَد بارها دیده‌ایم که با جابه‌جایی ۳۰ سانتی‌متر ستون، بازطراحی مسیر، اصلاح دست‌انداز، یا چرخاندن رمپ می‌توان ۱ تا ۳ پارکینگ جدید بدون هزینه‌ی زیاد ایجاد کرد.
در این مقاله توضیح می‌دهیم:
چرا افزایش پارکینگ سخت است
چه راه‌هایی استاندارد و قانونی هستند
در بازسازی چه کارهایی ممکن است
در اضافه‌طبقه چه الزاماتی وجود دارد
و پلانوکَد چگونه این فرآیند را «نتیجه‌محور» انجام می‌دهد
────────────────────────────
۱) چرا افزایش پارکینگ مهم است؟
زیرا:
✔ برای گرفتن جواز اضافه‌طبقه ضروری است
✔ برای پایان‌کار لازم است
✔ ارزش ملک را بالا می‌برد
✔ فروش یا اجاره را ساده‌تر می‌کند
✔ رضایت ساکنان را بیشتر می‌کند
✔ در مناطق طرح ترافیک یا بافت فرسوده حیاتی است
در بسیاری از موارد «ظرفیت پارکینگ» تعیین می‌کند:
طبقه اضافه می‌شود یا خیر
قیمت واحد جدید چقدر خواهد بود
اصلاً پروژه اجرا می‌شود یا نه
────────────────────────────
۲) روش‌های استاندارد افزایش پارکینگ
افزایش پارکینگ فقط با ۴ روش امکان‌پذیر است:
✔ ۱) اصلاح و بازطراحی مسیر خودرو (سیرکولاسیون)
در بسیاری از ساختمان‌ها:
پیچ رمپ اشتباه است
مسیر ستون‌ها مناسب نیست
ضربه‌گیرها بدجا هستند
خط پارک نامناسب است
فضاهای خالی رها شده
بازطراحی مسیر خودرو می‌تواند ۱ پارکینگ جدید ایجاد کند بدون کوچک‌ترین تخریب.
✔ ۲) تغییر زاویه پارک (۴۵ / ۹۰ / ۱۸۰ درجه)
در بسیاری از ساختمان‌ها بالاترین اشتباه این است که:
- پارک ۹۰ درجه در فضای کوچک
- پارک مورب در فضای نامناسب
تنها با تغییر زاویه پارک، تعداد پارکینگ افزایش می‌یابد.
✔ ۳) کوچک‌سازی فضاهای پرت
فضاهای پرت شامل:
کنج‌های قناس
فضاهای گرد
انباری‌های اضافی
محل‌های بدون کارکرد
این فضاها با بازطراحی می‌توانند تبدیل به جای پارک بشوند.
✔ ۴) جابه‌جایی محدود ستون (در حد ۲۰–۳۰ سانتی‌متر)
در بسیاری از پروژه‌ها با اصلاح ستون‌ها:
پارک کوچکتر نمی‌شود
اما مسیر خودرو بهتر می‌شود
یا یک جای پارک جدید ایجاد می‌شود
این کار باید توسط مهندس سازه تأیید شود،
اما کاملاً قابل انجام است.
────────────────────────────
۳) افزایش پارکینگ در بازسازی
در بازسازی:
✔ امکان تخریب محدود وجود دارد
✔ امکان تغییر رمپ هست
✔ امکان بازکردن بخشی از دیوار پارکینگ هست
✔ امکان کوچک‌سازی انباری وجود دارد
✔ امکان ترکیب دو فضای کوچک وجود دارد
✔ امکان تغییر جهت پارک هست
دو سؤال کلیدی در پلانوکَد:
۱) «چطور بدون تخریب زیاد یک پارک اضافه کنیم؟»
۲) «کدام نقاط پارکینگ تنش ایجاد می‌کنند؟»
افزایش پارکینگ با تخریب سنگین معمولاً اشتباه است.
راه درست = بازطراحی هوشمندانه مسیر و فواصل.
────────────────────────────
۴) افزایش پارکینگ برای اضافه‌کردن طبقه
در این حالت قانون سخت‌تر است.
برای هر طبقه جدید (مثلاً یک واحد ۸۰ متری)،
شهرداری معمولاً ۱ پارکینگ کامل استاندارد می‌خواهد.
پس طراحی باید شامل:
✔ ابعاد دقیق پارکینگ (۲.۵۰×۵ متر)
✔ فاصله ستون‌ها
✔ رمپ استاندارد (حداکثر ۱۵٪)
✔ ارتفاع مفید ۲.۲۰ متر
✔ شعاع گردش مناسب
✔ خط پارک صحیح
✔ حداقل فاصله از دیوار
در پلانوکَد، قبل از طراحی طبقه جدید،
ابتدا طراحی پارکینگ انجام می‌شود تا خیالت راحت باشد.
────────────────────────────
۵) ۱۰ اشتباه رایج سازندگان در افزایش پارکینگ
این موارد باعث می‌شود جای پارک از دست برود:
- رمپ تند
- رمپ کوتاه
- رمپ پیچ‌دار
- پارک ۹۰ درجه در فضای کوچک
- ستون اشتباه
- فاصله کم بین دیوار و ستون
- نبود ضربه‌گیر صحیح
- فضاهای پرت
- نورگیرهای بزرگ غیرضروری
- استفاده از رمپ مشترک با ساختمان دیگر
پلانوکَد دقیقاً همین اشتباهات را اصلاح می‌کند.
────────────────────────────
۶) چرا افزایش پارکینگ «مدل پرداخت موفقیت‌محور» مناسب دارد؟
چون:
خانواده‌ها نمی‌دانند امکان افزایش وجود دارد یا نه
سازندگان نمی‌خواهند هزینه اضافه بدهند بدون اطمینان
ملک‌های قدیمی قابل پیش‌بینی نیستند
به همین دلیل پلانوکَد این گزینه را دارد:
اگر پارکینگ اضافه شد → پرداخت کامل
اگر نشد → پرداخت حداقلی
این مدل حرفه‌ای و منصفانه است.
────────────────────────────
۷) نقش پلانوکَد
پلانوکَد در افزایش پارکینگ:
✔ پلان را فنی + رفتاری تحلیل می‌کند
✔ شعاع گردش خودرو را شبیه‌سازی می‌کند
✔ مسیر حرکت را اصلاح می‌کند
✔ ابعاد استاندارد را لحاظ می‌کند
✔ فضاهای پرت را احیا می‌کند
✔ با مهندس سازه هماهنگ می‌شود
✔ جای پارک جدید را واقعی و قانونی طراحی می‌کند
نتیجه:
افزایش ظرفیت پارکینگ با هزینه کم و بدون تخریب سنگین.
────────────────────────────
جمع‌بندی
افزایش پارکینگ در بازسازی یا اضافه‌طبقه:
یک کار فنی
امکان‌پذیر
نتیجه‌محور
کاملاً وابسته به طراحی درست
است.
و پلانوکَد تخصص اصلی‌اش «پیدا کردن ظرفیت پنهان پارکینگ» است.
